شهادت در لغت به معنی حضور و معاینه و اطلاع است و در اصطلاح یعنی شخصی به نفع یکی از اصحاب دعوی و بر ضرر دیگری اعلام اطلاع و خبر از وقوع امری نماید.
شهادت یکی از دلیل دعاوی اعم از جزائی، حقوقی با سابقه بسیار طولانی است و در تمام کشورها به عنوان دلیل پذیرفته شده، منتها حدود استفاده از آن و درجه اعتبار و ارزش آن متفاوت است. به دلیل اهمیت بالا هم برای شاهد و هم برای شهادت شرایط و ضوابط سنگین و دقیقی پیشبینی شده است. شاهد یا گواه ممکن است عینی باشد که مشاهدات خود را نقل کند . ممکن است گواه سمعی باشد که شنیده های خود را منتقل سازد و یا شهادت او مستلزم به کارگیری این دو و دیگر حواس باشد.
شهادت دروغ به این معناست که شخصی شهادتی برخلاف واقعیت و حقیقت ارائه دهد. این جرم از جرایم عمدی است و از این رو نمی‌توان کسی را که سهواً و به اشتباه مبادرت به بیان اکاذیب در قالب شهادت کرده است، مشمول جرم شهادت دروغ دانست. به عبارتی دیگر شهادت دروغ عبارتست از: اداء گواهی دروغ توسط گواه نزد مقامات رسمی در دادگاه.
شاهد کاذب را میتوان تعقیب کرد؛ اما باید کذب بودن شهادت فرد خاطی در دادگاه صالح به موجب حکم قطعی اثبات شود و با اثبات شهادت کذب است که حکم ناشی از آن نیز از اعتبار ساقط میشود.
چه شرایطی برای تحقق جرم شهادت دروغ لازم است؟
ادای شهادت دروغ باید در دادگاه (اعم از عمومی و اختصاصی) باشد؛ بنابراین شهادت در خارج از دادگاه و همچنین مراجعی که به آنها دادگاه اطلاق نمی‌شود، شامل جرم شهادت دروغ نخواهد بود.
ادای شهادت نزد مقامات رسمی است؛ بنابراین اگر فردی که شهادت را می‌شنود صلاحیت آن را نداشته باشد نمی‌توان ادای شهادت را مشمول این ماده دانست.
شهادت دروغ چه آثاری را در پی خواهد داشت؟
۱. در ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی، قانونگذار مجازاتی را برای فردی که شهادت دروغ می دهد منظور کرده است که عبارتست از سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون جزای نقدی.
۲. شهادت دروغ موجب بطلان حکم است و هر حکمی که بر این اساس صادر شود بلااثر است اگر محکوم به وجود داشته باشد مسترد شود و اگر ممکن نباشد باید شهودی که شهادت کذب داده‌اند غرامت را بپردازند.
۳. مطابق قواعد کلی مسؤولیت مدنی، هرگاه کسی سبب ورود خسارت گردد، باید جبران نماید در شهادت کذب نیز شهود باید خسارت زیاندیده را جبران نمایند.
۴. در امور کیفری یکی از جهات درخواست تجدید نظر دروغ بودن شهادت شهود است.
۵. چنانچه شاهد پس از ادای سوگند شهادت دروغ بدهد با احراز این موضوع برای دادگاه، مجازات سوگند و شهادت دروغ قابل جمع است. همچنین اگر شهادت دروغ در مورد حدود، قصاص یا دیات باشد، قاعده جمع مجازات‌ها اعمال می‌گردد.
متداول ترین سئوالات مطرح شده در مورد شهادت دروغ:
۱.اگر شخصی برای اثبات تهدید و توهین از شهود استفاده کند و شاهدین با اینکه در محل حضور نداشتند شهادت دروغ بدهند چه باید کرد؟
پاسخ: در این گونه موارد قاضی پرونده تمام ادله را بررسی می کند و با توجه به اینکه یکی از راههای ثبوت دعوا علم قاضی است در صورت تشخیص کذب بودن شهادت شهود آنرا نمی پذیرد.
مدارکی که مراجعه کنندگان برای شکایت شهادت دروغ نیاز به ارائه دارند:
مدارک شناسایی از قبیل شناسنامه و کارت ملی.
ارائه مدارک ، دلایل و مستندات جهت اثبات جرم شهادت دروغ.
بدون دیدگاه